Zwanger zijn wordt vaak afgebeeld als een vreugdevolle periode waarin de vrouw weinig anders doet dan, tsja, ‘in blijde verwachting zijn’. In onze cultuur is er weinig verbeelding te vinden over de angst die vrouwen ook hebben. Niet alleen voor de pijn van de bevalling, voor littekens. Maar ook – nog minder zichtbaar – angst om zichzelf te verliezen. Angst dat de nieuwe identiteit van “moeder zijn” als een zware deken over haar hele leven zal neerdalen en verstikken. Wie ben ik straks? Word ik nog wel gezien los van dat moederschap? Verwachten we tenslotte van moeders niet totale overgave? Als de angst al ter sprake komt, dan doen we er alles aan om deze weg te nemen.

En voor een deel is dat natuurlijk goed. Een deel van onze angsten is echt ongegrond. Maar wat als er ook schoonheid in deze ervaring ligt? Tranquility tinged with terror, zo omschreef een bekende filosoof eens het sublieme. Nu werd dit prachtige concept natuurlijk uitgelegd op een nogal ‘masculiene’ manier. Hij had het over hoe de geest het lichaam kan overwinnen in het aangezicht van gevaar: hoe er een zeker ‘delight’ zit in de ervaring van de kracht van de geest. Als we die hiërarchie (lichaam boven geest) achterwege laten: Wat als zwangerschap en bevallen ook een sublieme ervaring zijn? Wat als je in zwangerschap en bevalling op een unieke, ongekende manier de kracht van je lichaam en je geest kunt ervaren, en daar een rijker, sterker, veerkrachtiger mens van kunt worden?

Wat als we meer ruimte maken voor gemengde gevoelens? Voor het in blijde verwachting en tegelijkertijd bevreesd zijn? De ‘moeilijkere’, complexe gevoelens hebben ons ook iets te leren op de reis naar het ouderschap. Ze zijn een uitnodiging om te reflecteren op wie we dan nu zijn, op waar we om geven, hoe we kijken naar het ouderschap, welke beelden uit de cultuur wij in ons dragen en hoe die ons dienen of in de weg zitten.

Bovendien, als we wat meer ruimte maken voor wat ik dan maar ‘gemengde gevoelens’ noem, dan gaan ze misschien niet weg, maar hoeven ze in ieder geval niet meer weggemoffeld te worden onder een deken van stilte en (niet zelden) schaamte.

Ter inspiratie:

“My world, too, was rocked on that snow-covered January day, the one we’ll celebrate with candles for my son. His birth accomplished a radical shift in my terrain—in my ability to cope, mentally, and in my perception of my body’s strength and resilience. It took me from my comfortable, cerebral approach to life and thrust me into my earthly, primal, mortal self—a door that, once opened, continually reveals depths of light and shadow. Birth’s result, life itself, grew in me the fiercest visceral and emotional attachment possible, and with it layers of vulnerabilities and resolves I hadn’t previously touched. (Karen Deavor 2009, 190) 

(blog geïnspireerd op artikel Sheila Lintott:  https://www.academia.edu/37980070/The_Sublimity_of_Gestating_and_Giving_Birth_Toward_a_Feminist_Conception_of_the_Sublime